HISTORIJA | Decembar 14, 2021
Olovska slavna
Na današnji dan, 14.12. 1993. godine, olovskoj brigade dodijeljen je počasni naziv „Slavna“.
Na današnji dan, 14.12. 1993. Godine, olovskoj brigade dodijeljen je počasni naziv „Slavna“.
“Slavna olovska brdska brigade” je bila vojna jedinica koja je za vrijeme rata u Bosni i Hercegovini djelovala u sastavu Prvog i Drugog korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine. Brigada je osnovana 27. maja 1993. godine. u Olovu gdje je i bila komanda brigade, pod prvobitnim nazivom 1. brdska brigada Olovo. Kroz svoje djelovanje brigade je imala još dva naziva.
Usklađivanjem naziva brigada unutar korpusa, 11. januara 1995. godine brigadi je promijenjen naziv u 110. slavnu brdsku brigadu. Taj naziv brigada će zadržati do 16. novembra 1995, kada je preimenovana u 161. slavnu olovsku brdsku brigadu. A 14. decembra 1993. godine brigadi je zbog iskazanih zasluga u odbrani Republike Bosne i Hercegovine dodijeljen počasni naziv “slavna”.
Historija
Agresija na područje općine Olovo započinje 2.avgusta 1992. godine napadom na selo Šaševce, a potom napadom na Kolakoviće 5.avgusta.U predvečerje 7.avgusta paravojne fomacije SDS-a i lokalnog srpskog stanovništa, potpomognute rezervistima i oružjem JNA započinju granatiranje gradskog jezgra Olova. Padaju prve civilne žrve i time započinje opsada grada i teritorije općine Olovo.
U period prije početka četničkih napada formirani su: 61. odred – komandant Ahmet Degermendžić, 64. odred – komandant Amir Ahmetagić – Fočić, 65. odred – komandant Kasim Hadžiabdić, 68. odred – komandant Senahid Bolić – Bolo, 69. odred – komandant Enver Rotić, 74. odred – komandant Akif Hasanspahić, 71. odred – komandant Elvir Karahmetović i Izviđačko-diverzantski odred (IDO) – komadant Emir Mešić. Ova jedinica je bila dobro obučena, fizički izuzetno pripremljena i opremljena oružjem iz MUP-a Olovo. Odredi su se nalazile pod komandom Teritorijalne odbrane Olovo.
Štab Teritorijalne odbrane Olovo sa ratnim jedinicama, zbog komunikacijske i putne blokade sa Sarajevom, se po pitanju rukovođenja i komandovanja povezuje sa Okružnim štabom TO ,odnosno 2. Korpusom Tuzla. Nakon formiranja Operativne grupe Kladanj krajem 1992. godine, rukovođenje i komandovanje Teritorijalne odbrane Olovo je ostvarivano sa 2. Korpusom preko ove Operativne grupe zajedno sa 1. Samostalnim sokolačkim bataljonom i trećim bataljonom Ilijaške brigade.
Brigada je osnovana 27.maja 1993. godine, i to pod nazivom 1. Olovska brdska brigada. Komandu brigade su činili: Fadil Karičić, komandant; Smajo Gradinčić, načelnik štaba; Nijaz Vrabac, zamjenik komandanta; Ramiz Pašalić, pomoćnik komandanta za moral, idejno političku djelatnost i vjerske poslove; Rifet Sokolar, pomoćnik komandanta za bezbijednost; Nusret Karić, pomoćnik komandanta za materijalno-financijske poslove; Behadem Imširović, pomoćnik komandanta za logistiku; Vahid Hadžiabdić, pomoćnik komandanta za organizacijsko mobilizacijske i personalne poslove.
Grb 1. Slavne olovske brigade Armije Republike Bosne i Hercegovine
Iz odrede koji su bili pod komandom TO formirana su četiri bataljona, od koja su tri bila u punom sastavu a jedan rasformirana i ljudstvo pripojeno IDČ. Pod komandom brigade bili su još ilijaški bataljon, vod HVO Olovo i kratko vrijeme crnoriječka četa, a zoni odgovornosti brigade dio odbrane posijedao je sokolački bataljon kao samostalna jedinica .
Na vanjskim granicama odbrane Sarajeva, borci 1. Olovske brdske brigade za sebe su vezali i agresorsku četničku vojsku iz četiri korpusa i na taj način slabili njihovu udarnu moć na drugim ratištima, a posebno na opkoljeno Sarajevo. U periodu agresije na Bosnu i Hercegovinu i Olovo, borci 1. Olovske brdske brigade slomili su nekoliko žestokih agresorskih ofanziva, a napadi su se smjenjivali jedan za drugim uz svakodnevno žestoko granatiranje gradskog jezgra i prigradskih naselja. Po svojoj žestini posebno se izdvaja ofanziva koju je neprijatelj pokrenuo u novembru 1993. godine pokušavajući probiti južne kapije odbrane Olova u zoni 2.br.bataljona, u rejonima Musića, Bakića i Kruševa.
Neprijateljskom operacijom u kojoj su, osim romanijskog bili angažirani pripadnici hercegovačkog i još nekoliko korpusa VRS i u kojoj su upotrijebljena sva raspoloživa materijalno tehnička sredstva, oruđa i oružja, lično je komandovao Ratko Mladić i najviše rangirani oficiri neprijateljske vojske. Odsudnom i herojskom odbranom, često prsa u prsa olovski branioci pomognuti pridruženim jedinicama 2. Korpusa i posebno manevarske jedinice „Živinčke ose“, u žestokom kontra napadu 15. janura 1994. godine , konačno su slomili najžešću neprijateljsku ofanzivu na Olovo i prekinut je agresorski san o koridoru niz rijeku Krivaju. Dan prije (14.januara) na prvoj liniji odbrane, u rejonu Prgoševo, od neprijateljske granate smtrno je ranjen komandant 2.br.bataljona i neustrašivi olovski heroj Senahid Bolić-Bolo.
Nakon slamanja ove neprijateljske ofanzive, u svrhu stvaranja uslova za oslobađanje okupiranih područja, od bataljonskih diverzantskih jedinica formira se, na nivou brigade, elitna olovska ratna jedinica DIO (diverzantsko-izviđački odred) „Jokeri“. U sadejstvu sa drugim jedinicama DIO „Jokeri“ je učestvovao u oslobađanju šireg područja crnoriječke i nišičke visoravni, te akcijama deblokade Sarajeva i oslobađanja drugih okupiranih područja.
Naređenjem Štaba vrhovne komande od 21.12.1993. godine, brigada izlazi iz sastava Operativne grupe 3. Kladanj, 2.korpusa i ulazi u sastav Operativne grupe 3. Vareš, 1.korpusa ARBiH. Dana 5.3.1994.godine komandant Fadil Karičić je prekomandovan na dužnost u 1. Korpus, a na mjesto komandanta 1. Slavne olovske brdske brigade postavljen je Osman Plećan. Naredbom Generalštaba od 11.1.1995. godine 1. Slavna olovska brdska brigada preimenovana je u 110.Slavnu olovsku brdsku brigadu ,a za komandanta je postavljen Nijaz Vrabac. 16.11.1995. godine 110.Slavna olovska brdska brigada je preimenovana u 161.Slavnu olovsku brdsku brigadu 16. divizije 1. korpusa, a za komandanta je postavljen Fikret Kučanin.
Svečana zakletva pripadnika 1. Slavne olovske brigade
Značaj brigade
Obzirom da se tokom rata u Bosni i Hercegovini teritorija Olova nalazila na važnom geografskom položaju, kontrolisanje ovog dijela teritorije bio je imperativ za obje strane u ratu. Naime, preko Olova se prostirala jedina komunikacija koja je povezivala teritoriju na sjeveroistoku države pod kontrolom Drugog korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine i ostatka teritorije koju je kontrolisala Armija RBiH. S druge strane, ovladavanje ovom teritorijom Vojska RS-a je pokušala probiti tzv. rezervi koridor koji bi se prostirao od Romanije preko Olova i dolinom Krivaje preko Zavidovića spajao sa Dobojem. Ostvarivanjem te zamisli, Drugi korpus Armije RBiH bi se stavio u totalnu blokadu. Upravo iz tih razloga, zona odgovornosti Prve slavne olovske brigade većim dijelom rata je bila zona aktivnih ratnih djejstava i predmetom nekoliko operacija, od kojih je najznačajnija Drina 93 iz januara 1994.
Ordeni, nagrade i priznanja
Orden za vojne zasluge sa zlatnim mačevima
- Bolić (Taib) Senahid-Kapetan, Komandant bataljona
Dobitnici ratnih priznanja značka “Zlatni ljiljan“
- Bolić (Taib) Senahid- Kapetan, Komandant bataljona
- Šabić (Mehmed) Samid- Vojnik izviđač diverzant
- Memić (Ibrahim) Muhidin- Vojnik izviđač diverzant
- Rotić (Avdija) Zahid- Vojnik izviđač diverzant
- Duraković (Alija) Amir- Vojnik izviđač diverzant
- Čolaković (Nezir) Salem- Kapetan Komandir čete
- Ibrahimović (Bećir) Omer- Vojnik KO
- Avdagić (Ibrahim) Sead- Vojnik KO
- Dahić (Ibrahim) Adil- Vodnik (JNA) KV
- Jamaković (Šefko) Ramiz- Vojnik strijelac
- Selimović (Mujo) Muamer- Vojnik izviđač diverzant
- Kamenjašević (Hamid) Mirsad- Vojnik KO
- Mešić (Zahir) Emir- Potporučnik PK za OBP
- Višća (Zuhdija) Hamza- Nadporučnik Referent OBP
- Kadrić (Derviš) Nuraga- Vojnik izviđač diverzant
- Kehić (Hasib) Imer- Vojnik diverzant
- Kladanjčić (Kadir) Seman- Vojnik diverzant
- Selimović (Ismet) Besim- Vojnik diverzant
Dobitnici ostalih SM iz nadležnosti Komandanta GŠ
Pištolj sa posvetom
- Plećan (Idriz) Osman- Major Komandant brigade
- Redžić (Suljo) Ibrahim- Nadkapetan PK za moral
Sat sa posvetom
- Vrabac (Asim) Nijaz- Major Komandant brigade
Novčana nagrada
- Fazlić (Ibrahim) Faik- Vojnik izviđač
- Hasnović (Akif) Rasim- Vojnik Komandant bataljona
Pismena pohvala
- Kehić (Hasib) Imer- Vojnik diverzant
- Bolić (Mustafa) Dževad- Vojnik KO
- Hota (Ramo) Nisvet- Vojnik kurir
- Čučuković (Zaim) Nijaz- Vojnik KO
Neka je vječna hvala svim pripadnicima Slavne olovske brigade.
